Najczęściej zadawane pytania
Bakteriofagi, nazywane również fagami, to naturalnie występujące wirusy bakteryjne, które selektywnie atakują i niszczą określone bakterie.
Te fascynujące organizmy są najpowszechniej występującą formą życia na Ziemi - ich liczbę szacuje się na około 10³¹.
Fagi możemy znaleźć praktycznie wszędzie - w glebie, wodzie, żywności czy organizmach żywych. Dla zobrazowania ich powszechności: w zaledwie jednym mililitrze wody może znajdować się od 10⁴ do 10⁸ bakteriofagów.
W naszym najbliższym otoczeniu bakteriofagi występują między innymi w produktach spożywczych takich jak mięso, mleko, warzywa czy sery. Są również stałym elementem ludzkiego organizmu - można je wyizolować z jamy ustnej, rąk, jelit, śliny czy powiek. Co ciekawe, bakteriofagi stanowią istotną część mikrobiomu, czyli zespołu mikroorganizmów naturalnie występujących w naszym organizmie.
Bakteriofagi są całkowicie bezpieczne dla ludzi i zwierząt.
To naturalne organizmy zbudowane wyłącznie z materiału genetycznego (DNA lub RNA) oraz białka, które działają wybiórczo.
Atakują tylko określone bakterie, nie wchodząc w żadne interakcje z innymi komórkami czy organizmami.
Co istotne, w zależności od środowiska, bez obecności swojego bakteryjnego gospodarza stają się nieaktywne w ciągu około 48 godzin.
Nie pozostawiają też żadnych pozostałości chemicznych w otoczeniu.
Bezpieczeństwo bakteriofagów zostało potwierdzone przez międzynarodowe instytucje:
W Stanach Zjednoczonych otrzymały status GRAS (Generally Recognized as Safe - Ogólnie Uznane za Bezpieczne) jako środek konserwujący żywność. Dopuszczono je również do badań klinicznych fazy I i II do stosowania podskórnego u ludzi.
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał pozytywną opinię naukową dotyczącą ich bezpiecznego stosowania.
Bakteriofagi możemy podzielić na dwa główne typy ze względu na ich sposób działania na bakterie
Fagi lityczne (wirulentne) działają szybko i skutecznie - prowadzą do rozpadu (lizy) komórki bakteryjnej i jej zniszczenia. Z kolei fagi lizogeniczne (określane również jako łagodne) zachowują się inaczej - wbudowują się w materiał genetyczny bakterii i pozostają w niej w stanie uśpienia, nie powodując jej zniszczenia.
W zastosowaniach związanych ze zdrowiem zwierząt kluczowe jest używanie wyłącznie fagów litycznych, gdyż tylko one skutecznie eliminują szkodliwe bakterie.
Firma Proteon specjalizuje się właśnie w fagach litycznych, których skuteczność przeciwko docelowym bakteriom została naukowo potwierdzona.
Firma wykorzystuje zaawansowaną technologię wspartą sztuczną inteligencją, aby precyzyjnie określić charakter danego bakteriofaga.
Nie - bakteriofagi zachowują swoje naturalne właściwości i nie ulegają niekorzystnym zmianom.
Zjawisko rewersji, czyli powrotu do szkodliwej formy, dotyczy wyłącznie organizmów, które zostały sztucznie zmodyfikowane - na przykład gdy patogenne bakterie lub wirusy chorobotwórcze najpierw zmieniono w nieszkodliwe, a później powróciły do swojej patogennej (szkodliwej) formy.
Bakteriofagi stosowane przez firmę Proteon <są naturalne i nie zostały sztucznie zmodyfikowane, dlatego też nie ma ryzyka rewersji.
Działają one wyłącznie na wybrane bakterie patogenne i pozostają całkowicie bezpieczne dla komórek ludzkich czy zwierzęcych.
W przyrodzie istnieje naturalna równowaga między bakteriami a fagami, które je atakują. Bakterie próbują się bronić i wypracowywać mechanizmy ochronne, a fagi z kolei znajdują sposoby, by te zabezpieczenia pokonać - to ciągły proces ewolucyjny.
Produkty bakteriofagowe firmy Proteon zostały zaprojektowane w taki sposób, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia oporności, jednocześnie zachowując naturalne właściwości fagów.
Do swoich preparatów firma wybiera tylko te bakteriofagi, które skutecznie radzą sobie z mechanizmami obronnymi bakterii. Co ciekawe, podczas prób obrony przed bakteriofagami, bakterie tracą część swojej wirulencji (zdolności do wywoływania infekcji), stając się przez to mniej groźne dla organizmu.
Przewód pokarmowy zwierząt pełni nie tylko funkcję trawienną - jest również kluczowy dla prawidłowego działania układu odpornościowego. Dla zdrowia zwierząt szczególnie ważne jest zachowanie odpowiedniej różnorodności i równowagi mikroorganizmów żyjących w jelitach. Zaletą bakteriofagów jest ich wybiórczość (specyficzność) - atakują wyłącznie konkretne, szkodliwe bakterie, nie zaburzając przy tym populacji pożytecznych mikroorganizmów jelitowych.
Dzięki temu preparaty fagowe pomagają utrzymać naturalną równowagę mikrobiologiczną w przewodzie pokarmowym i chronią jego prawidłowe funkcjonowanie.
Ta precyzyjna metoda przynosi wymierne korzyści hodowcom: oszczędza czas i pieniądze, wspiera dobrostan zwierząt oraz przekłada się na lepsze wyniki hodowlane.